«Հյուսիսից եկող արկտիկական օդային հոսանքնեը, անցնելով Ռուսաստանի եվրոպական մասով, փաստորեն, չեն ձևափոխվում, չեն տաքանում և գրեթե նույն ուժգնությամբ ներթափանցում են հանրապետության տարածք: Դրա համար առանձին ցուրտ օրերին գրանցվում են ջերմաստիճանի կտրուկ անկում, ձյան տեսքով տեղումներ, բուք քամու ուժգնացում»:

«Մարտին, այսօրվա դրությամբ, օդի ջերմաստիճանը կլիմայական նորմայի սահմաններում է, տեղումների քանակը շրջանների մեծ մասում նորմայից ավելին է: Առաջիկա օրերին կանխատեսվում է հերթական հզոր ցիկլոնի ներթափացումը Հայաստանի տարածք:

Ամսվա մեծ մասը հանրապետության տարածքում լինելու է անձրևային՝ Սուրենյանի դիտարկումն է։ Ցրտերն ու տեղումներն ամենամեծ ռիսկն են գյուղատնտեսության համար, իսկ ցրտահարության ռիսկ մասնագետները տեսնում են։ Մասնագետների մյուս թևը փրկօղակ է համարում գյուղացիական ապահովագրությունը։ Արարատի մարզի Նոր ուղի համայնքի ֆերմեր Արսեն Սահակյանը,  այգում 100  ծիրանենի ունի։ Գրեթե ամեն տարի պատուհասող վտանգն ապահովագրել է առկա բոլոր ռիսկերից։

«Երկու հազար մետր հող ունեմ, ապահովագրել եմ ծիրանի ծառերը։ Վերցրել եմ հրդեհի, կարկտի ու ցրտահարության ռիսկերը։ Անցյալ տարի առաջին անգամ էր, որ ապահովագրեցի»,–նշում է ֆերմերը։

Ռուստամ Պետրոսյանը, Արմավիրի մարզի Լենուղի համայնքից է։ Ցրտահարությունից ու կարկտից ծիրանի այգին ապահովագրել էր ու հիմա վստահ է՝ ճիշտ քայլ էր․ հետո նաև փոխհատուցում է ստացել։

«Եթե չեմ սխալվում՝ 100 հա-ի հաշվով վճարել եմ 130 հազար դրամ։ Փոխհատուցման կարիք եղավ։ Մեզ մոտ ցրտահարություն էր եղել։ Դիմեցի ու ստացա փոխհատուցումը։ Պայմանագրում նշված էր, որ ցրտահարության դեպքում 24 ժամվա ընթացքում պետք է դիմենք ընկերությանը։ Ցրտահարված բերքի արժեքի տասը տոկոսից բացի՝ մնացածը փոխհատուցել են»։

էկոնոմիկայի նախարարության գյուղատնտեսական ծրագրերի մշակման, ռեսուրսների օգտագործման և կոոպերացիայի զարգացման վարչության պետ Իռա Փանոսյանը «Ռադիոլուր»–ի հետ զրույցում ընդգծում է՝ ցրտահարված բերքը գնահատվում է երկու անգամ, նախ՝ սկզբում, ապա՝ բերքահավաքից առաջ։

«Ենթադրենք՝ այգում տեղի է ունեցել դեպք, որի հետևանքով 70 տոկոսի վնաս է հասցվել։ 70-ի 10 տոկոսը հանվում է, մնացած 60 տոկոսը, ըստ ընտրված գոտու, փոխհատուցվում է»։

Ծախսը հաշվարկվում է՝ ըստ արտադրության ու ռիսկայնության գոտիների։ Փորձագետները հաշվարկել են, թե որքան է կազմում, օրինակ,  ծիրանի 1 հա դաշտը մշակելու ծախսը։ Հաշվի առնելով նաև այն, թե այգին որ գոտում է,  ձևավորվում է ապահովագրավճարը։

2020 թ․ ապահովագրվում էր վեց մշակաբույս, 2021-ին ավելացել է ևս չորսը՝ կարտոֆիլ, ձմերուկ, սեխ, սալոր։ Կարկտահարության ռիսկից խաղողը և ծիրանը կարելի է  ապահովագրել մինչև մարտի 25-ը։ Կախված ռիսկի տեսակից՝ նույն մշակաբույսն ապահովագրելու ժամկետը տարբեր է։ Նույն մշակաբույսը երկու ռիսկից ապահովագրելու դեպքում ապահովագրավճարի շուրջ 10 տոկոս զեղչ է կիրառվում։ Պետությունը, համագործակցելով KFW բանկի հետ, կարկտի և հրդեհի ռիսկի դեպքում սուբսիդավորում է ապահովագրավճարի 50 տոկոսը, գարնանային ցրտահարության ռիսկի դեպքում՝ 60 տոկոսը։ Գյուղապահովագրության ինստիտուտի ներդրմամբ փորձ է արվում կայունացնել գյուղացիական տնտեսությունների եկամուտները։